Banki żywności w Holandii. Kto może z nich korzystać?

Problem głodu i ubóstwa nie omija także Holandii. Statystki za ostatnie lata są miażdżące – na blisko 17 milionów mieszkańców tego kraju, blisko 1,3 miliona uznawanych jest za biednych. Oznacza to, że po uregulowaniu wszelkich opłat i rachunków, nie wystarcza im już pieniędzy na jedzenie, zakup ubrań, leków i sprzętu, przejazdy publicznymi środkami transportu czy jakiekolwiek korzystanie z rozrywek. Ponadto stale rośnie też liczba osób zmagających się z długotrwałym ubóstwem, to jest trwającym od ponad trzech lat.
Aby wspierać najbardziej potrzebujących, do życia powołano tutaj funkcjonujące na całym świecie banki żywności, zwane Voedselbank (w skrócie VB) – miejsca, w których można za darmo otrzymać paczki z jedzeniem i choć dorywczo poprawić swój los. Jaka jest ich historia i kto za nimi stoi?

Pomagają biednym i przeciwdziałają marnowaniu jedzenia

Banki żywności pojawiły się początkowo w Stanach Zjednoczonych. To stamtąd pomysł trafił do Europy, zaś pierwszą europejską placówkę jeszcze w 1984 roku otworzyła Francja. W ślad za nią poszły także inne kraje – Belgia w 1986 roku i w końcu, w 2002 roku także Holandia. W tym ostatnim przypadku inicjatywy podjęło się pewne małżeństwo – Sjaak i Clara Sies postanowili przeciwstawić się zarówno panującemu wśród najuboższych głodowi, jak i przeciwdziałać powszechnemu marnowaniu żywności. A to bywa domeną wielu sklepów, które – kiedy miną produktom terminy przydatności do spożycia – zwyczajnie je wyrzucają. W ten sposób otwarty został pierwszy holenderski bank.
Tymczasem dziś idea ta jest żywo realizowana w 21 europejskich krajach, zrzeszonych w Europejskiej Federacji Banków Żywności. Na terenie samej tylko Holandii działa ponad 150 lokalnych oddziałów, wydających blisko 35 tysięcy paczek żywnościowych w tygodniu i pomagających około 85 tysiącom potrzebujących.

Jak działają banki żywności?

Banki żywności działają jako organizacje non-profit. Oznacza to, że funkcjonują jako organizacje charytatywne, które nie udzielają się komercyjnie i których współpracownicy nie otrzymują za swoją pracę wynagrodzenia. Nie sprzedają ani też nie kupują żywności (co w praktyce oznacza, że pozostają całkowicie zależni od darczyńców, którzy udostępniają im swoje produkty), zaś wszystkie udzielające się na ich rzecz osoby to wolontariusze (tj. osoby niepobierające za swoją pracę wynagrodzenia), których obecnie w samej tylko Holandii jest ponad 8 tysięcy.
Ich główną misją jest – zgodnie z intencją założycieli – zmniejszenie niedożywienia wśród najuboższych grup społecznych oraz zapobieganie marnotrawieniu jedzenia. Realizowana jest ona poprzez współpracę banków ze sklepami, firmami, instytucjami oraz osobami prywatnymi, chcącymi wspierać przedsięwzięcie. Holenderskie banki żywności w swojej pracy kierują się także ogólno przyjętymi zasadami: zapewniają wyłącznie zdrową, pełnowartościową żywność, jedzenie zaś dystrybuują za darmo i dbają o to, aby podział był jak najbardziej sprawiedliwy i faktycznie trafiał do osób najmocniej tego potrzebujących.
Pomoc oferowana jest w postaci paczek żywnościowych, zaś szczegółowe informacje na jej temat dostępne są na stronie internetowej http://www.voedselbankennederland.nl/.

Kto może korzystać ze wsparcia banków żywności?

Z pomocy banków żywności mogą ubiegać się osoby wyłącznie najuboższe, to jest takie, którym – w przypadku samotnego życia – po opłaceniu wszelkich rachunków i zobowiązań zostaje w portfelu mniej niż 180 euro miesięcznie. W przypadku rodzin (dwoje dorosłych i dwoje dzieci) jest to kwota 340 euro miesięcznie. Prawo do paczek przysługuje nam wtedy, kiedy nasza sytuacja nie uległa poprawie na przestrzeni trzech ostatnich miesięcy ani też nic nie wskazuje na to, aby poprawić się miała. Przed otrzymaniem paczki żywnościowej zwykle wymagane jest okazanie dokumentów potwierdzających fakt zameldowania w danej gminie, a także szczegółowego wykazu dochodów i wydatków.
Aby korzystać ze wsparcia banków żywności, należy się zapisać do banku, działającego na terenie miejsca naszego zamieszkania (wnioski, kierowane pod ogólny adres nie są rozpatrywane). Co ważne, nie można dokonać tego osobiście – w tym celu z prośbą o pomoc musimy zgłosić się do pracownika socjalnego lub pracownika pierwszej pomocy kontaktowej (można udać się tu do Maatschappelijk Werk, parafii mającej oddział pomocy biednym i głodnym czy takich placówek jak RIAGG oraz Thuiszorg).

Jak wspomóc banki żywności?

Jeśli znajdujemy się po drugiej stronie, to znaczy sami nie potrzebujemy wsparcia, a nawet mamy się na tyle dobrze, że możemy okazać nasze wsparcie innym, możemy dołączyć się do banków żywności w charakterze darczyńców. Liczy się każdy produkt spożywczy – nie muszą to być więc wielkie zapasy, czasem wystarczy poszerzyć własną listę zakupów o kilka dodatkowych pozycji. Jeszcze inną opcją dołączenia do banków jest praca w charakterze wolontariusza – rąk do pracy nigdy nie jest za wiele, więc i tutaj każda para jest na wagę złota.

Voedselbank posiada także konto, na które przelewać pieniądze mogą wszyscy ci, którzy swoją dotacją chcieliby hojniej wspomóc ich pracę.

Donacje można przekazywać na podane niżej dane:

Nazwa: Vereniging van Nederlandse Voedselbanken
Treść przelewu: donatie Voedselbanken Nederland
Numer konta: NL63INGB0686206665

Można rónież przekazywać stałą miesięczną kwotę w wysokości 3 euro. Kwota ta będzie automatycznie pobierana z konta.