Staż w Holandii – jak się dostać?

Słowo „staż” bardzo często powoduje, że studentom wyższych uczelni włosy stają dęba na głowie. W polskich realiach znalezienie stażu niezbędnego do aplikacji jest zwykle trudne i żmudne. Czy postępowa Holandia boryka się z podobnymi problemami? Z pewnością nie można powiedzieć, że życie holenderskiego studenta jest usłane różami – a nawet jeżeli tak jest, to te róże też miewają kolce.

Staż w ramach studiów to w Holandii rzecz powszechna – wielu kierunków nie można wręcz ukończyć bez odbycia jednego lub kilku staży. To właśnie sprawia, że poszukiwanie możliwości zdobycia doświadczenia zawodowego jest tutaj traktowane wręcz jako obowiązek. Praktyka jest w tym kraju bardzo ceniona i bywa czynnikiem niezbędnym do znalezienia swojej wymarzonej pracy. Bezpośrednio związane jest to z tym, że pracodawcy najbardziej ufają osobom posiadającym konkretne umiejętności, których nie trzeba będzie wdrażać w podstawowe zasady rządzące powierzonymi obowiązkami. Wpisany w CV staż pokazuje jasno, że nowy pracownik posiada już pewne doświadczenie i nowe stanowisko nie będzie dla niego zaskoczeniem.

Zdobycie stażu nie jest szczególnie skomplikowane – większość holenderskich uczelni posiada specjalną listę aktualnych ofert i pośredniczy w kontakcie pomiędzy studentami i konkretnymi firmami. Zwykle na uniwersytetach jest osoba odpowiedzialna za staże i u niej można uzyskać wszelkie niezbędne informacje dotyczące odbywania praktyk. Jest jednak także inna możliwość – studenci o wysokich ambicjach lub ci, którzy nie znaleźli na uczelnianej liście żadnego atrakcyjnego stażu, mogą poszukać go za pośrednictwem stron i wyszukiwarek stworzonych do tego celu. Jeżeli ktoś zainteresowany jest praktyką w konkretnej firmie – na przykład marząc o późniejszej pracy właśnie u tego pracodawcy – może też udać się bezpośrednio do właściciela i zapytać o możliwość odbycia stażu. W przypadku, gdy firma zgodzi się na taką propozycję, to uczelnie nie robią problemów formalnych.

Jak wygląda kwestia ubiegania się o staż? Czy wybranie wymarzonej oferty z uczelnianej listy jest równoznaczne z uzyskaniem możliwości odbycia praktyki. Nie. O staż ubiegamy się dokładnie tak samo jak o normalną pracę. Konieczne będzie udać się do siedziby firmy i odbyć regularną rozmowę kwalifikacyjną ze wszystkimi towarzyszącymi tej czynności formalnościami. Trzeba zatem przygotować profesjonalne CV, list motywacyjny i przemyśleć swoją strategię oraz ewentualne odpowiedzi na pytania, które może chcieć zadać pracodawca. Warunki odbywania stażu omawia się już indywidualnie – najczęściej w czasie rozmowy kwalifikacyjnej. Stażysta umawia się z pracodawcą do co godzin praktyki, okresu czasu trwania stażu i obowiązkach, które zostaną mu powierzone. Co jednak z wynagrodzeniem – podczas starania się o zatrudnienie, jest to szczególnie interesujący temat. Oczywiście można poruszyć ten temat, ale holenderski student nie może liczyć na zbyt wiele – często nie może liczyć na nic. Holenderskie prawo nie zobowiązuje pracodawców do płacenia jakichkolwiek sum stażystom. Ich wysiłek bywa co prawda czasami wynagradzany drobnymi sumami lub zwrotami kosztów transportu, ale trzeba przygotować się na bezpłatny wysiłek. Jeżeli już trafi się pracodawca skłonny do wypłacenia skromnej pensji, to wielkość wynagrodzenia dla odbywających praktykę studentów waha się najczęściej w przedziale od 200 do 450 Euro miesięcznie. Oczywiście nie jest to suma „na rękę” – praktykant, tak jak każdy zarabiający obywatel musi jeszcze odprowadzić od niej podatek.

W praktyce nie jest to coś, czego nie znają wychowankowie polskich uczelni – podobne zasady towarzyszą stażom w kraju. Kwestia dotycząca praktyki zawodowej znacznie częściej też przypomina zasady panujące w Holandii – polscy przedsiębiorcy również nie lubią inwestować w pracowników, których CV jest czystą kartą. Podobnie jest również z samym procesem poszukiwania stażu czy płacą. W Polsce jest to jednak stosunkowo nowa sprawa – dawniej praktyka była domeną takich zawodów jak prawnik, lekarz czy inżynier. W Holandii od bardzo dawna stawia się na fachowców – od pierwszego dnia pracy. To jedna z przyczyn, dla których decydując się na studia w Holandii trzeba obowiązkowo pomyśleć o kwestiach stażu i zadbać o odpowiednie przygotowanie – do pracy w holenderskiej firmie niezbędna będzie znajomość tutejszych standardów, zasad i oczywiście języka. Nie ma ograniczeń dotyczących narodowości – nie stworzono osobnych zasad dla studentów nie będących obywatelami Holandii. Są oni jednak traktowani tak samo jak rodowici mieszkańcy Niderlandów i nie mogą liczyć na żadną taryfę ulgową.

Te zasady dobrze wpływają na rynek pracy – wchodzący w dorosłe życie studenci mogą dzięki praktyce wdrożyć się do swoich obowiązków. Zmniejsza się też stres związany z zatrudnieniem w nowym miejscu. Dla pracodawców to oczywisty zysk i możliwość unikania inwestycji w osoby z kompletnym brakiem kompetencji na danym stanowisku. Zyskują na tym nie tylko sami zainteresowani, ale także – pośrednio – cała gospodarka Holandii.